988 lines
33 KiB
Plaintext
Raw Normal View History

================================================================================
= V I M T u t o r ' a h o <20> g e l d i n i z ! -- S<>r<EFBFBD>m 1.7 =
================================================================================
Vim, b<>yle bir e<>itmen ile a<><61>klanmas<61> gereken <20>ok fazla komut bar<61>nd<6E>ran,
olduk<75>a kuvvetli bir metin d<>zenleyicidir. Bu e<>itmen Vim'i <20>ok ama<6D>l<EFBFBD> bir
d<>zenleyici olarak kolayl<79>kla kullanabilece<63>iniz yeterli say<61>da komutu
a<><61>klamak i<>in tasarlanm<6E><6D>t<EFBFBD>r.
E<>itmeni tamamlama s<>resi yapaca<63><61>n<EFBFBD>z denemelere ba<62>l<EFBFBD> olarak 25-30
dakikad<61>r.
D<>KKAT:
Derslerdeki komutlar bu metni de<64>i<EFBFBD>tirecektir. <20>zerinde <20>al<61><6C>mak i<>in
bu dosyan<61>n bir kopyas<61>n<EFBFBD> al<61>n (e<>er "vimtutor" uygulamas<61>n<EFBFBD>
<20>al<61><6C>t<EFBFBD>rd<72>ysan<61>z zaten bir kopyas<61>n<EFBFBD> alm<6C><6D> oldunuz).
Bu e<>itmenin kullanarak <20><>retmek i<>in tasarland<6E><64><EFBFBD>n<EFBFBD> unutmamak <20>nemlidir.
Bu <20>u anlama gelir; komutlar<61> <20><>renmek i<>in do<64>ru bir <20>ekilde <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rma-
n<>z gerekir. E<>er sadece yaz<61>lanlar<61> okursan<61>z komutlar<61> unutursunuz.
<20>imdi Caps Lock d<><64>menizin bas<61>l<EFBFBD> olmad<61><64><EFBFBD>na emin olun ve Ders 1.1'in
ekran<61> tamamen doldurmas<61> i<>in j d<><64>mesine yeterli miktarda bas<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 1.1: <20>MLEC<45> HAREKET ETT<54>RMEK
<EFBFBD>evirmen Notu: T<>m derslerde <ENTER> g<>rd<72><64><EFBFBD>n<EFBFBD>zde bu d<><64>meye bas<61>n.
** <20>mleci hareket ettirmek i<>in h,j,k,l d<><64>melerine bas<61>n. **
^
k <09>pucu: h d<><64>mesi soldad<61>r ve sola do<64>ru hareket eder.
< h l > l d<><64>mesi sa<73>dad<61>r ve sa<73>a do<64>ru hareket eder.
j j d<><64>mesi a<>a<EFBFBD><61> do<64>ru bir oka benzer.
v
1. <20>mleci kendinizi rahat hissedinceye dek ekranda dola<6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. j d<><64>mesine bas<61>n ve ekran<61>n a<>a<EFBFBD><61>ya kayd<79><64><EFBFBD>n<EFBFBD> g<>r<EFBFBD>n.
3. A<>a<EFBFBD><61> d<><64>mesini kullanarak, Ders 1.2'ye ge<67>in.
NOT: E<>er yazd<7A><64><EFBFBD>n<EFBFBD>z bir <20>eyden emin de<64>ilseniz Normal kipe ge<67>mek i<>in
<ESC> d<><64>mesine bas<61>n. Daha sonra istedi<64>iniz komutu yeniden yaz<61>n.
NOT: Ok d<><64>meleri de ayn<79> i<>e yarar. Ancak hjkl d<><64>melerini kullanarak <20>ok
daha h<>zl<7A> hareket edebilirsiniz. Ger<65>ekten.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 1.2: V<>M'DEN <20>IKI<4B>
!! NOT: A<>a<EFBFBD><61>daki ad<61>mlar<61> yapmadan <20>nce, bu dersi tamamen okuyun.
1. Normal kipte oldu<64>unuzdan emin olmak i<>in <ESC> d<><64>mesine bas<61>n.
2. :q! yaz<61>n ve <ENTER>'a bas<61>n'.
Bu d<>zenleyiciden <20><>kar ve yapt<70><74><EFBFBD>n<EFBFBD>z de<64>i<EFBFBD>iklikleri KAYDETMEZ.
3. vimtutor yazarak yeniden bu belgeyi a<><61>n.
4. E<>er bu ad<61>mlar<61> ezberlediyseniz ve kendinizden eminseniz, 1'den 3'e
kadar olan ad<61>mlar<61> yeniden uygulay<61>n.
NOT: :q! <ENTER>, yapt<70><74><EFBFBD>n<EFBFBD>z t<>m de<64>i<EFBFBD>iklikleri atar. Birka<6B> ders sonra,
de<64>i<EFBFBD>iklikleri dosyaya kaydetmeyi <20><>reneceksiniz.
5. <20>mleci Ders 1.3'e ta<74><61>y<EFBFBD>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 1.3: MET<45>N D<>ZENLEME - MET<45>N S<>LME
** Normal kipteyken imlecin alt<6C>ndaki karakteri silmek i<>in x'e bas<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. D<>zeltmeler i<>in imleci silinmesi gereken karakterin <20>zerine getirin.
3. <20>stenmeyen karakteri silmek i<>in x d<><64>mesine bas<61>n.
4. T<>mce d<>zelene kadar 2'den 4'e kadar olan ad<61>mlar<61> tekrar edin.
---> <20>inek ayy<79>n <20>zzerinden attlad<61>.
5. <20>imdi sat<61>r d<>zeldi; Ders 1.4'e ge<67>in.
NOT: Bu e<>itmende ilerledik<69>e ezberlemeye <20>al<61><6C>may<61>n, deneyerek <20><>renin.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 1.4: MET<45>N D<>ZENLEME - MET<45>N G<>RME
** Normal kipteyken metin eklemek i<>in i'ye bas<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> <20>LK sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. <20>lk sat<61>r<EFBFBD> ikincisinin ayn<79>s<EFBFBD> gibi yapmak i<>in, imleci eklenmesi
gereken metinden sonraki ilk karakterin <20>zerine g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
3. i'ye bas<61>n ve gerekli eklemeleri yap<61>n.
4. D<>zeltilen her hatadan sonra <ESC> d<><64>mesine basarak Normal kipe d<>n<EFBFBD>n.
T<>mceyi d<>zeltmek i<>in 2'den 4'e kadar olan ad<61>mlar<61> tekrar edin.
---> Bu metinde eksk.
---> Bu metinde bir <20>ey eksik.
5. Art<72>k yapabildi<64>inizi d<><64><EFBFBD>n<EFBFBD>yorsan<61>z bir sonraki b<>l<EFBFBD>me ge<67>in.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 1.5: MET<45>N D<>ZENLEME - MET<45>N EKLEME
** Metin eklemek i<>in A d<><64>mesine bas<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> <20>LK sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n. <20>mlecin hangi
karakterin <20>zerinde oldu<64>u <20>nemli de<64>ildir.
2. A'ya bas<61>n ve gerekli eklemeleri yap<61>n.
3. Metin eklemeyi bitirdi<64>inizde <ESC>'ye bas<61>n ve Normal kipe d<>n<EFBFBD>n.
4. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> <20>K<EFBFBD>NC<4E> sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n ve ikinci ve
<20><><EFBFBD>nc<6E> ad<61>mlar<61> tekrarlayarak t<>mceyi d<>zeltin.
---> Bu sat<61>rda baz<61> met
Bu sat<61>rda baz<61> metinler eksik.
---> Bu sat<61>rda da baz<61> metinl
Bu sat<61>rda da baz<61> metinler eksik gibi g<>r<EFBFBD>n<EFBFBD>yor.
5. Art<72>k rahat<61>a metin ekleyebildi<64>inizi d<><64><EFBFBD>n<EFBFBD>yorsan<61>z Ders 1.6'ya ge<67>in.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 1.6: DOSYA D<>ZENLEME
** :wq yazmak a<><61>k olan dosyay<61> kaydeder ve Vim'den <20><>kar.
!! NOT: A<>a<EFBFBD><61>daki ad<61>mlar<61> uygulamadan <20>nce t<>m bu b<>l<EFBFBD>m<EFBFBD> iyice okuyun!
1. Bu e<>itmeni Ders 1.2'de yapt<70><74><EFBFBD>n<EFBFBD>z gibi :q! yazarak kapat<61>n. Veya ba<62>ka
bir u<>birime eri<72>iminiz varsa orada yap<61>n.
2. Komut istemi ekran<61>nda <20>u komutu girin: vim tutor <ENTER>. 'vim', Vim
d<>zenleyicisini a<>mak i<>in kullanaca<63><61>n<EFBFBD>z komut olup 'tutor' da
d<>zenlemek istedi<64>iniz dosyan<61>n ad<61>d<EFBFBD>r. De<44>i<EFBFBD>tirilebilen bir dosya
kullan<61>n.
3. Daha <20>nceki derslerde <20><>rendi<64>iniz gibi metin girip/ekleyip silin.
4. :wq <ENTER> yazarak de<64>i<EFBFBD>iklikleri kaydedin ve Vim'den <20><>k<EFBFBD>n.
5. E<>er vimtutor'dan birinci ad<61>mda <20><>kt<6B>ysan<61>z yeniden a<><61>n ve a<>a<EFBFBD><61>daki
<20>zet b<>l<EFBFBD>me gelin.
6. Yukar<61>daki ad<61>mlar<61> okuduktan ve anlad<61>ktan sonra YAPIN.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 1: <20>ZET
1. <20>mle<6C> ok d<><64>meleri veya hjkl d<><64>meleri kullan<61>larak hareket ettirilir.
h (sol) / j (a<>a<EFBFBD><61>) / k (yukar<61>) / l (sa<73>)
2. Vim'i komut isteminden ba<62>latmak i<>in:
vim <ENTER>
veya
vim DOSYA_ADI <ENTER> kullan<61>n.
3. Vim'den <20><>kmak i<>in <20>nce <ESC>'ye bas<61>p sonra:
:q! <ENTER> (de<64>i<EFBFBD>iklikleri kaydetmeden <20><>kar)
:wq <ENTER> (de<64>i<EFBFBD>iklikleri kaydedip <20><>kar) komutlar<61>n<EFBFBD> kullan<61>n.
4. <20>mlecin <20>zerinde oldu<64>u karakteri silmek i<>in x d<><64>mesine bas<61>n.
5. Metin girmek veya eklemek i<>in:
i metin girin <ESC> imle<6C>ten <20>nce girer
A metin girin <ESC> sat<61>rdan sonra ekler
NOT: <ESC> d<><64>mesine basmak sizi Normal kipe geri d<>nd<6E>r<EFBFBD>r veya istenmeyen
veya yar<61>m yaz<61>lm<6C><6D> bir komutu iptal eder.
<20>imdi Ders 2 ile bu e<>itmeni s<>rd<72>r<EFBFBD>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2.1: S<>LME KOMUTLARI
** Bir s<>zc<7A><63><EFBFBD> silmek i<>in dw yaz<61>n. **
1. Normal kipte oldu<64>unuzdan emin olmak i<>in <ESC> d<><64>mesine bas<61>n.
2. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
3. <20>mleci silinmesi gereken s<>zc<7A><63><EFBFBD>n ba<62><61>na g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
4. S<>zc<7A><63><EFBFBD> silmek i<>in dw yaz<61>n.
NOT: d harfi siz yazd<7A>k<EFBFBD>a ekran<61>n son sat<61>r<EFBFBD>nda g<>r<EFBFBD>lecektir. Vim sizin w
yazman<61>z<EFBFBD> bekleyecektir. E<>er d'den ba<62>ka bir <20>ey g<>r<EFBFBD>rseniz yanl<6E><6C>
yazm<7A><6D>s<EFBFBD>n<EFBFBD>z demektir, <ESC> d<><64>mesine bas<61>n ve ba<62>tan ba<62>lay<61>n.
---> Bu sat<61>rda <20>erez t<>mceye ait olmayan leblebi s<>zc<7A>kler var.
5. T<>mce d<>zelene kadar ad<61>m 3 ve 4'<27> tekrar edin ve Ders 2.2'ye ge<67>in.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2.2: DAHA FAZLA S<>LME KOMUTLARI
** Sat<61>r<EFBFBD> sonuna kadar silmek i<>in d$ yaz<61>n. **
1. Normal kipte oldu<64>unuzdan emin olmak i<>in <ESC> d<><64>mesine bas<61>n.
2. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
3. <20>mleci do<64>ru olan sat<61>r<EFBFBD>n sonuna g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n. (Birinci noktadan SONRAK<41>)
4. Sat<61>r<EFBFBD> en sona kadar silmek i<>in d$ yaz<61>n. $ imini yazmak i<>in:
T<>rk<72>e Q klavyede <ALT GR> 4,
T<>rk<72>e F klavyede <SHIFT> 4 ikililerini kullan<61>n.
---> Birileri bu sat<61>r<EFBFBD>n sonunu iki defa yazm<7A><6D>. sat<61>r<EFBFBD>n sonunu iki
defa yazm<7A><6D>.
5. Neler oldu<64>unu anlamak i<>in Ders 2.3'e gidin.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2.3: <20><>LE<4C>LER VE HAREKETLER
Metin de<64>i<EFBFBD>tiren bir<69>ok komut i<>le<6C>ler ve eklerden olu<6C>ur. Bir d i<>leci
i<>eren silme komutu i<>in kullan<61>lan bi<62>im a<>a<EFBFBD><61>daki gibidir:
d hareket
Burada:
d - silme i<>lecidir.
hareket - i<>lecin neyi i<>letece<63>idir (a<>a<EFBFBD><61>da listelenmi<6D>tir).
Hareketlerin k<>sa bir listesi i<>in:
w - bir sonraki s<>zc<7A><63><EFBFBD>n ba<62>lang<6E>c<EFBFBD>na kadar, ilk karakteri DAH<41>L OLMADAN
e - <20>u anki s<>zc<7A><63><EFBFBD>n sonuna kadar, son karakteri DAH<41>L OLARAK
$ - sat<61>r<EFBFBD>n sonuna kadar, son karakteri DAH<41>L OLARAK
Demeli ki, de komutunu girmek imle<6C>ten s<>zc<7A><63><EFBFBD>n sonuna kadar siler.
NOT: Normal kipte hi<68>bir hareket olmadan yaln<6C>zca i<>leci girmek imleci
yukar<61>da belirtildi<64>i gibi hareket ettirir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2.4: B<>R HAREKET <20>LE B<>RL<52>KTE SAYIM KULLANMAK
** Bir hareketten <20>nce say<61> kullanmak o hareketi say<61>ca tekrarlat<61>r. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>r<EFBFBD>n BA<42>INA g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. 2w yazarak imleci iki s<>zc<7A>k ileriye ta<74><61>y<EFBFBD>n.
3. 3e yazarak imleci <20><> s<>zc<7A>k ilerideki s<>zc<7A><63><EFBFBD>n sonuna ta<74><61>y<EFBFBD>n.
4. 0 yazarak imleci sat<61>r<EFBFBD>n ba<62><61>na ta<74><61>y<EFBFBD>n.
5. <20>kinci ve <20><><EFBFBD>nc<6E> ad<61>mlar<61> de<64>i<EFBFBD>ik say<61>lar kullanarak tekrarlay<61>n.
---> Bu <20>zerinde hoplay<61>p z<>playabilece<63>iniz na<6E>izane bir sat<61>r.
6. Ders 2.5'e ge<67>in.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2.5: B<>R SAYIM KULLANARAK DAHA FAZLA S<>LME <20><>LEM<45>
** Bir i<>le<6C> ile birlikte say<61> kullanmak i<>leci o kadar tekrarlat<61>r. **
Yukar<61>da s<>z<EFBFBD> edilen silme i<>leci ve hareketinin aras<61>na say<61> ekleyerek
yap<61>lan i<>lemi o say<61> kadar tekrarlatabilirsiniz.
d [say<61>] hareket
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenen sat<61>rdaki ilk B<>Y<EFBFBD>K HARFTEN olu<6C>an
s<>zc<7A><63><EFBFBD>n ba<62><61>na getirin.
2. d2w yazarak iki B<>Y<EFBFBD>K HARFL<46> s<>zc<7A><63><EFBFBD> silin.
3. Birinci ve ikinci ad<61>mlar<61> ba<62>ka bir say<61> kullanarak B<>Y<EFBFBD>K
HARFL<46> s<>zc<7A>kleri tek bir komutta silmek i<>in yeniden uygulay<61>n.
---> Bu ABC <20>DE sat<61>rdaki FG<46> HI<48> JKLM NO<4E> PRS<52>T s<>zc<7A>kler U<> VY temizlenmi<6D>tir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2.6: SATIRLARDA <20><>LEM YAPMA
** B<>t<EFBFBD>n bir sat<61>r<EFBFBD> silmek i<>in dd yaz<61>n. **
B<>t<EFBFBD>n bir sat<61>r silme i<>lemi <20>ok s<>k kullan<61>ld<6C><64><EFBFBD>ndan dolay<61>, Vi
tasar<61>mc<6D>lar<61> bir sat<61>r<EFBFBD> tamamen silmek i<>in iki d yazman<61>n daha kolay
oldu<64>una karar vermi<6D>ler.
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>daki t<>mceci<63>in ikinci sat<61>r<EFBFBD>na g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. Sat<61>r<EFBFBD> silmek i<>in dd yaz<61>n.
3. <20>imdi de d<>rd<72>nc<6E> sat<61>ra gidin.
4. <20>ki sat<61>r<EFBFBD> birden silmek i<>in 2dd yaz<61>n.
---> 1) G<>ller k<>rm<72>z<EFBFBD>d<EFBFBD>r,
---> 2) <20>amur e<>lenceli,
---> 3) Menek<65>eler mavi,
---> 4) Bir arabam var,
---> 5) Saat zaman<61> s<>yler,
---> 6) <20>eker tatl<74>d<EFBFBD>r
---> 7) Ve sen de <20>ylesin
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2.7: GER<45> AL KOMUTU
** Komutu geri almak i<>in u, b<>t<EFBFBD>n bir sat<61>r<EFBFBD> d<>zeltmek i<>in U yaz<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>rda ve ilk hatan<61>n <20>zerine koyun.
2. <20>lk istenmeyen karakteri silmek i<>in x yaz<61>n.
3. <20>imdi son <20>al<61><6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>lan komutu geri almak i<>in u yaz<61>n.
4. Bu sefer x komutunu kullanarak sat<61>rdaki t<>m hatalar<61> d<>zeltin.
5. <20>imdi sat<61>r<EFBFBD> ilk haline <20>evirmek i<>in b<>y<EFBFBD>k U yaz<61>n.
6. <20>imdi U ve daha <20>nceki komutlar<61> geri almak i<>in birka<6B> defa u yaz<61>n.
7. Birka<6B> defa <CTRL> R (<CTRL>'yi bas<61>l<EFBFBD> tutarken R ye bas<61>n) yazarak
geri almalar<61> da geri al<61>n.
---> Buu sat<61><74>rdaki hatalar<61> d<><64>zeltinn ve sonra koomutu geri alll<6C>n.
8. Bunlar son derece kullan<61><6E>l<EFBFBD> komutlard<72>r. <20>imdi Ders 2 <20>zete ge<67>in.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 2: <20>ZET
1. <20>mle<6C>ten itibaren bir s<>zc<7A><63><EFBFBD> silmek i<>in dw yaz<61>n.
2. <20>mle<6C>ten itibaren bir s<>zc<7A><63><EFBFBD>n sonuna kadar silmek i<>in de yaz<61>n.
3. <20>mle<6C>ten itibaren bir sat<61>r<EFBFBD> silmek i<>in d$ yaz<61>n.
4. B<>t<EFBFBD>n bir sat<61>r<EFBFBD> silmek i<>in dd yaz<61>n.
5. Bir hareketi yenilemek i<>in <20>n<EFBFBD>ne say<61> tak<61>s<EFBFBD> getirin, 2w gibi.
6. Normal kipte bir komut bi<62>imi <20><>yledir:
i<>le<6C> [say<61>] hareket
burada:
i<>le<6C> - ne yap<61>laca<63><61>, silmek i<>in d <20>rne<6E>inde oldu<64>u gibi
[say<61>] - komutun ka<6B> kere tekrar edece<63>ini g<>steren iste<74>e ba<62>l<EFBFBD> say<61>
hareket - i<>lecin nice davranaca<63><61>; w (s<>zc<7A>k), e (s<>zc<7A>k sonu),
$ (sat<61>r sonu) gibi
7. Bir sat<61>r<EFBFBD>n ba<62><61>na gelmek i<>in s<>f<EFBFBD>r (0) kullan<61>n.
8. <20>nceki hareketleri geri almak i<>in u (k<><6B><EFBFBD>k u) yaz<61>n.
Bir sat<61>rdaki t<>m de<64>i<EFBFBD>iklikleri geri almak i<>in U (b<>y<EFBFBD>k U) yaz<61>n.
Geri almalar<61> geri almak i<>in <CTRL> R kullan<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 3.1: KOY KOMUTU
** Son yapt<70><74><EFBFBD>n<EFBFBD>z silmeyi imle<6C>ten sonraya yerle<6C>tirmek i<>in p yaz<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> t<>mceci<63>e g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. Sat<61>r<EFBFBD> silip Vim'in arabelle<6C>ine yerle<6C>tirmek i<>in dd yaz<61>n.
3. <20>mleci, silinmi<6D> sat<61>r<EFBFBD> nereye yerle<6C>tirmek istiyorsan<61>z, o sat<61>r<EFBFBD>n
<20>ZER<45>NE g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
4. Normal kipteyken sat<61>r<EFBFBD> yerle<6C>tirmek i<>in p yaz<61>n.
5. T<>m sat<61>rlar<61> do<64>ru s<>raya koymak i<>in 2'den 4'e kadar olan ad<61>mlar<61>
tekrar edin.
---> d) Sen de <20><>rendin mi?
---> b) Menek<65>eler mavidir,
---> c) Ak<41>l <20><>renilir,
---> a) G<>ller k<>rm<72>z<EFBFBD>d<EFBFBD>r,
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 3.2: DE<44><45><EFBFBD>T<EFBFBD>R KOMUTU
** <20>mlecin alt<6C>ndaki karakteri ba<62>kas<61> ile de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in rx yap<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> <20>LK sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. <20>mleci sat<61>rdaki ilk hatan<61>n <20>zerine g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
3. Hatay<61> d<>zeltmek i<>in <20>nce r ard<72>ndan da do<64>ru karakteri yaz<61>n.
4. <20>lk sat<61>r d<>zelene kadar ad<61>m 2 ve 3'<27> tekrar edin.
---> Bu sat<61>v yaz<61>l<EFBFBD>vken, bivileri yaml<6D><6C> d<><64>metere basm<73><6D>.
---> Bu sat<61>r yaz<61>l<EFBFBD>rken, birileri yanl<6E><6C> d<><64>melere basm<73><6D>.
5. Ders 3.3'ye ge<67>in.
NOT: Unutmay<61>n, ezberleyerek de<64>il deneyerek <20><>renin.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 3.3: DE<44><45><EFBFBD>T<EFBFBD>R <20><>LEC<45>
** Bir s<>zc<7A><63><EFBFBD> imle<6C>ten s<>zc<7A>k sonuna kadar de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in ce yap<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> <20>LK sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. <20>mleci "sutar" daki u'nun <20>zerine yerle<6C>tirin.
3. <20>nce ce ard<72>ndan do<64>ru harfleri girin (bu durumda 'at<61>r').
4. <ESC> d<><64>mesine bas<61>n ve de<64>i<EFBFBD>mesi gereken bir sonraki karaktere gidin.
5. <20>lk c<>mle ikincisiyle ayn<79> olana kadar ad<61>m 3 ve 4'<27> tekrar edin.
---> Bu sutar de<64>i<EFBFBD>tir komutu ile de<64>i<EFBFBD>neli gereken birka<6B> m<>zg<7A><67> i<>eriyor.
---> Bu sat<61>r de<64>i<EFBFBD>tir komutu ile de<64>i<EFBFBD>mesi gereken birka<6B> s<>zc<7A>k i<>eriyor.
ce'nin sadece s<>zc<7A><63><EFBFBD> de<64>i<EFBFBD>tirmedi<64>ini, ayn<79> zamanda sizi EKLE kipine
ald<6C><64><EFBFBD>na da dikkat edin.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 3.4: c'Y<> KULLANARAK DAHA FAZLA DE<44><45><EFBFBD>T<EFBFBD>RME
** De<44>i<EFBFBD>tir i<>leci sil komutu ile ayn<79> hareketlerle kullan<61>l<EFBFBD>r. **
1. De<44>i<EFBFBD>tir i<>leci sil ile ayn<79> yolla <20>al<61><6C><EFBFBD>r. Bi<42>im <20><>yledir:
c [say<61>] hareket
2. Hareketler de ayn<79>d<EFBFBD>r. <20>rne<6E>in w (s<>zc<7A>k), $ (sat<61>r sonu) gibi.
3. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> <20>LK sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
4. <20>mleci ilk hataya g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
5. Sat<61>r<EFBFBD>n geri kalan k<>sm<73>n<EFBFBD> ikincisi gibi yapmak i<>in c$ yaz<61>n ve daha
sonra <ESC> d<><64>mesine bas<61>n.
---> Bu sat<61>r<EFBFBD>n sonu d<>zeltilmek i<>in biraz yard<72>ma ihtiya<79> duyuyor.
---> Bu sat<61>r<EFBFBD>n sonu d<>zeltilmek i<>in c$ komutu kullan<61>larak yard<72>ma ihtiya<79>
duyuyor.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 3: <20>ZET
1. Silinmi<6D> olan bir metni geri yerle<6C>tirmek i<>in p yaz<61>n. Bu silinmi<6D>
metni imle<6C>ten hemen SONRA geri yerle<6C>tirir (e<>er bir sat<61>r silinmi<6D>se
hemen imlecin alt<6C>ndaki sat<61>ra yerle<6C>tirilecektir).
2. <20>mlecin alt<6C>ndaki karakteri de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in <20>nce r ard<72>ndan da
yazmak istedi<64>iniz karakteri yaz<61>n.
3. De<44>i<EFBFBD>tir i<>leci belirlenen nesneyi, imle<6C>ten hareketin sonuna kadar
de<64>i<EFBFBD>tirme imkan<61> verir. <20>rne<6E>in, bir s<>zc<7A><63><EFBFBD> imle<6C>ten s<>zc<7A>k sonuna
kadar de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in cw, bir sat<61>r<EFBFBD>n tamam<61>n<EFBFBD> de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>inse c$
yaz<61>n.
4. De<44>i<EFBFBD>tir i<>in bi<62>im <20><>yledir:
c [say<61>] hareket
<20>imdi bir sonraki derse ge<67>in.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 4.1: <20>MLE<4C> KONUMU VE DOSYA DURUMU
** <CTRL> G dosya i<>erisindeki konumunuzu ve dosya durumunu g<>sterir. Dosya
i<>erisindeki bir sat<61>ra gitmek i<>in G yaz<61>n. **
NOT: Ad<41>mlardan herhangi birini yapmadan <20>nce dersin tamam<61>n<EFBFBD> okuyun!
1. <CTRL> d<><64>mesini bas<61>l<EFBFBD> tutun ve g'ye bas<61>n. Biz buna <CTRL> G diyoruz.
Dosyan<61>n sonunda dosya ad<61>n<EFBFBD> ve bulundu<64>unuz konumu g<>steren bir durum
sat<61>r<EFBFBD> g<>r<EFBFBD>necektir. Ad<41>m 3 i<>in sat<61>r numaras<61>n<EFBFBD> unutmay<61>n.
NOT: <20>mle<6C> konumunu ekran<61>n sa<73> alt k<><6B>esinde g<>rebilirsiniz. Bu 'ruler'
se<73>ene<6E>i etkin oldu<64>unda g<>r<EFBFBD>l<EFBFBD>r (bilgi i<>in :help 'ruler' yaz<61>n).
2. Dosyan<61>n sonuna gitmek i<>in G'ye bas<61>n. Dosyan<61>n ba<62><61>na gitmek i<>in
gg komutunu kullan<61>n.
3. Daha <20>nce bulundu<64>unuz sat<61>r numaras<61>n<EFBFBD> yaz<61>n ve daha sonra G'ye
bas<61>n. Bu sizi ilk <CTRL> g'ye bast<73><74><EFBFBD>n<EFBFBD>z sat<61>ra geri g<>t<EFBFBD>recektir.
4. Yapabilece<63>inizi d<><64><EFBFBD>nd<6E><64><EFBFBD>n<EFBFBD>zde, ad<61>m 1'den 3'e kadar yap<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 4.2: ARAMA KOMUTU
** Bir s<>zc<7A>k <20>be<62>ini aramak i<>in / ve aranacak <20>be<62>i girin. **
1. Normal kipteyken / yaz<61>n. / karakterinin ve imlecin ekran<61>n sonunda
g<>r<EFBFBD>nd<6E><64><EFBFBD>ne dikkat edin.
2. 'hatttaa' yaz<61>p <ENTER>'a bas<61>n. Bu sizin aramak istedi<64>iniz s<>zc<7A>kt<6B>r.
3. Ayn<79> s<>zc<7A>k <20>be<62>ini tekrar aramak i<>in n yaz<61>n.
Ayn<79> s<>zc<7A>k <20>be<62>ini z<>t y<>nde aramak i<>in N yaz<61>n.
4. E<>er z<>t y<>ne do<64>ru bir arama yapmak istiyorsan<61>z / komutu yerine ?
komutunu kullan<61>n.
---> "hatttaa" hatay<61> yazman<61>n do<64>ru yolu de<64>il; hatttaa bir hata.
Not: Arama dosyan<61>n sonuna ula<6C>t<EFBFBD><74><EFBFBD>nda dosyan<61>n ba<62><61>ndan s<>recektir. Bunu
devre d<><64><EFBFBD> b<>rakmak i<>in 'wrapscan' se<73>ene<6E>ini s<>f<EFBFBD>rlay<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 4.3: UYAN AYRA<52>LAR ARAMASI
** Uyan bir (, [ veya { bulmak i<>in % yaz<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>rda bir (, [ veya { imine g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. <20>imdi % karakterini yaz<61>n.
3. <20>mle<6C> uyan ayrac<61>n <20>zerine gider.
4. Uyan ilk parantezin <20>zerine geri d<>nmek i<>in yine % yaz<61>n.
5. <20>mleci ba<62>ka bir (), [] veya {} <20>zerine g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n ve % i<>lecinin neler
yapt<70><74><EFBFBD>n<EFBFBD> g<>zlemleyin.
---> Bu i<>erisinde ( )'ler, ['ler ] ve {'ler } bulunan bir sat<61>rd<72>r.
NOT: Bu i<>erisinde e<>i olmayan ayra<72>lar bulunan bir program<61>n hatalar<61>n<EFBFBD>
ay<61>klamak i<>in son derece yararl<72>d<EFBFBD>r.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 4.4: BUL/DE<44><45><EFBFBD>T<EFBFBD>R KOMUTU
** 'eski' yerine 'yeni' yerle<6C>tirmek i<>in :s/eski/yeni/g yaz<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. :s/buu/bu yaz<61>p <ENTER>'a bas<61>n. Bu komutun sadece sat<61>rdaki ilk
uyan kar<61><72>la<6C>may<61> d<>zeltti<74>ine dikkat edin.
3. <20>imdi sat<61>rdaki t<>m de<64>i<EFBFBD>iklikleri bir anda yapmak i<>in :s/buu/bu/g
yazarak t<>m "buu" olu<6C>umlar<61>n<EFBFBD> de<64>i<EFBFBD>tirin.
---> Buu birinci, buu ikinci, buu <20><><EFBFBD>nc<6E> b<>l<EFBFBD>m.
4. <20>ki sat<61>r aras<61>ndaki t<>m karakter katar<61> olu<6C>umlar<61>n<EFBFBD> de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in:
:#,#s/eski/yeni/g yaz<61>n. #,# burada de<64>i<EFBFBD>ikli<6C>in yap<61>laca<63><61> aral<61><6C><EFBFBD>n
sat<61>r numaralar<61>d<EFBFBD>r.
:%s/eski/yeni/g yaz<61>n. Bu t<>m dosyadaki her olu<6C>umu de<64>i<EFBFBD>tirir.
:%s/eski/yeni/gc yaz<61>n. Bu t<>m dosyadaki her olu<6C>umu de<64>i<EFBFBD>tirir ancak
her birini de<64>i<EFBFBD>tirmeden <20>nce bize sorar.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 4: <20>ZET
1. <CTRL> G sizin dosyadaki konumunuzu ve dosya durumunu g<>sterir.
G dosyan<61>n sonuna gider.
[say<61>] G belirtilen sat<61>r numaras<61>na gider.
gg ilk sat<61>ra gider.
2. S<>zc<7A>k <20>be<62>inden <20>nce / yazmak, <20>LER<45> y<>nde o <20>be<62>i arat<61>r.
S<>zc<7A>k <20>be<62>inden <20>nce ? yazmak, GER<45> y<>nde o <20>be<62>i arat<61>r.
Aramadan sonra, ayn<79> y<>ndeki bir sonraki kar<61><72>la<6C>may<61> bulmak i<>in n,
veya z<>t y<>ndekini bulmak i<>in N yaz<61>n.
<CTRL> O sizi eski konumlara, <CTRL> I daha yeni konumlara g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>r.
3. <20>mle<6C> bir (), [], {} ayrac<61> <20>zerindeyken % yazmak, uyan di<64>er e<>
ayrac<61> bulur.
4. Sat<61>rdaki ilk 'eski'yi 'yeni' ile de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in :s/eski/yeni,
Sat<61>rdaki t<>m 'eski'leri 'yeni' ile de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in :s/eski/yeni/g,
<20>ki sat<61>r aras<61>ndaki <20>bekleri de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in :#,#s/eski/yeni/g,
Dosyadaki t<>m kar<61><72>la<6C>malar<61> de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in :%s/eski/yeni/g yaz<61>n.
Her seferinde onay sormas<61> i<>in :%s/eski/yeni/gc kullan<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 5.1: BIR DI<44> KOMUT <20>ALI<4C>TIRMAK
** Bir d<><64> komutu <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rmak i<>in :! ve ard<72>ndan d<><64> komutu yaz<61>n. **
1. <20>mleci ekran<61>n alt<6C>na g<>t<EFBFBD>rmek i<>in : komutunu yaz<61>n. Bu size bir komut
yazma imkan<61> verir.
2. <20>imdi ! (<28>nlem) karakterini yaz<61>n. Bu size bir d<><64> komut <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rma
olana<6E><61> verir.
3. <20>rnek olarak ! karakterini takiben ls yaz<61>n ve <ENTER>'a bas<61>n. Bu size
o anda bulundu<64>unuz dizindeki dosyalar<61> g<>sterecektir. Veya ls
<20>al<61><6C>mazsa :!dir komutunu kullan<61>n.
NOT: Herhangi bir d<><64> komutu bu yolla <20>al<61><6C>t<EFBFBD>rmak m<>mk<6D>nd<6E>r.
NOT: T<>m : komutlar<61>ndan sonra <ENTER> d<><64>mesine bas<61>lmal<61>d<EFBFBD>r. Bundan
sonra bunu her zaman an<61>msatmayaca<63><61>z.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 5.2: DOSYA YAZMAYA DEVAM
** Dosyaya yap<61>lan de<64>i<EFBFBD>ikli<6C>i kaydetmek i<>in :w DOSYA_ADI yaz<61>n. **
1. Bulundu<64>unuz dizini listelemek i<>in :!dir veya :!ls yaz<61>n.
Komuttan sonra <ENTER> d<><64>mesine basaca<63><61>n<EFBFBD>z<EFBFBD> zaten biliyorsunuz.
2. Mevcut olmayan bir dosya ad<61> se<73>in, <20>rne<6E>in DENEME.
3. <20>imdi :w DENEME yaz<61>n (DENEME sizin se<73>ti<74>iniz dosya ad<61>d<EFBFBD>r).
4. Bu t<>m dosyay<61> (Vim Tutor) DENEME isminde ba<62>ka bir dosyaya yazar.
Bunu do<64>rulamak i<>in, :!ls veya :!dir yaz<61>n ve yeniden bulundu<64>unuz
dizini listeleyin.
NOT: E<>er Vim'den <20><>k<EFBFBD>p kaydetti<74>iniz DENEME dosyas<61>n<EFBFBD> a<>arsan<61>z, bunun
kaydetti<74>iniz vimtutor'un ger<65>ek bir kopyas<61> oldu<64>unu g<>r<EFBFBD>rs<72>n<EFBFBD>z.
5. <20>imdi dosyay<61> <20>u komutlar<61> vererek silin:
Windows: :!del DENEME
Unix (macOS, Linux, Haiku): :!rm DENEME
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 5.3: YAZMA <20><><EFBFBD>N MET<45>N SE<53>ME
** Dosyan<61>n bir b<>l<EFBFBD>m<EFBFBD>n<EFBFBD> kaydetmek i<>in, v hareket :w DOSYA_ADI yaz<61>n. **
1. <20>mleci bu sat<61>r<EFBFBD>n <20>zerine getirin.
2. v d<><64>mesine basarak imleci a<>a<EFBFBD><61>daki be<62>inci ad<61>ma ta<74><61>y<EFBFBD>n. Metnin
se<73>ildi<64>ine dikkat edin.
3. : karakterini yaz<61>n. Ekran<61>n alt k<>sm<73>nda :'<'> <20><>kacakt<6B>r.
4. w DENEME yaz<61>n; DENEME burada hen<65>z var olmayan bir dosyad<61>r. <ENTER>
d<><64>mesine basmadan <20>nce :'<'>w DENEME g<>rd<72><64><EFBFBD>n<EFBFBD>zden emin olun.
5. Vim se<73>ilen sat<61>rlar<61> DENEME dosyas<61>na yazacakt<6B>r. :!ls veya :!dir ile
bakarak dosyay<61> g<>r<EFBFBD>n. Hen<65>z silmeyin; bir sonraki derste kullanaca<63><61>z.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 5.4: DOSYALARI B<>RLE<4C>T<EFBFBD>RME VE B<>L<EFBFBD>M EKLEME
** Bir dosyan<61>n i<>eri<72>ini eklemek i<>in :r DOSYA_ADI yaz<61>n. **
1. <20>mleci bu sat<61>r<EFBFBD>n hemen bir <20>st<73>ne koyun.
NOT: <20>kinci ad<61>mdan sonra Ders 5.3'<27>n metnini g<>receksiniz.
Sonras<61>nda A<>A<EFBFBD>I d<><64>mesi ile bu derse geri gelin.
2. <20>imdi :r DENEME komutunu kullanarak DENEME dosyas<61>n<EFBFBD> bu dosyan<61>n i<>ine
getirin. Getirdi<64>iniz dosya imlecin hemen alt<6C>na yerle<6C>tirilir.
3. Dosyan<61>n getirildi<64>ini do<64>rulamak i<>in YUKARI d<><64>mesini kullanarak
Ders 5.3'<27>n iki adet kopyas<61> oldu<64>unu g<>r<EFBFBD>n, <20>zg<7A>n s<>r<EFBFBD>m<EFBFBD> ve kopyas<61>.
NOT: Bu komutu kullanarak bir d<><64> komutun <20><>kt<6B>s<EFBFBD>n<EFBFBD> da dosyan<61>n i<>ine
koyabilirsiniz. <20>rne<6E>in :r !ls yazmak ls komutunun verece<63>i <20><>kt<6B>y<EFBFBD>
dosyan<61>n i<>inde hemen imlecin alt<6C>ndaki sat<61>ra koyar.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 5: <20>ZET
1. :!komut bir d<><64> komut <20>al<61><6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>r.
Baz<61> yararl<72> <20>rnekler:
(MS-DOS) (Unix)
:!dir :!ls - bir dizini listeler.
:!del DOSYA :!rm DOSYA - DOSYA'y<> siler.
2. :w DOSYA_ADI o anki Vim dosyas<61>n<EFBFBD> diske DOSYA_ADI ile kaydeder.
3. v hareket :w DOSYA_ADI se<73>ilmi<6D> sat<61>r aral<61><6C><EFBFBD>n<EFBFBD> DOSYA_ADI ile kaydeder.
4. :r DOSYA_ADI imlecin alt<6C>ndan ba<62>layarak DOSYA_ADI isimli dosyan<61>n
i<>eri<72>ini ekler.
5. :r !dir veya !ls bu iki komutun (dosyalar<61> listeleme) i<>eriklerini
okur ve dosyan<61>n i<>ine yerle<6C>tirir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 6.1: A<> KOMUTU
** <20>mlecin a<>a<EFBFBD><61>s<EFBFBD>na sat<61>r a<>mak ve EKLE kipine ge<67>mek i<>in o yaz<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. <20>mlecin a<>a<EFBFBD><61>s<EFBFBD>na bir sat<61>r a<>mak ve EKLE kipine ge<67>mek i<>in o
(k<><6B><EFBFBD>k harfle) yaz<61>n.
3. <20>imdi herhangi bir metin girin ve EKLE kipinden <20><>kmak i<>in <ESC>
d<><64>mesine bas<61>n.
---> o yazd<7A>ktan sonra imle<6C> EKLE kipinde a<><61>lan sat<61>r<EFBFBD>n <20>zerine gider.
4. <20>mlecin <20>zerinde bir sat<61>r a<>mak i<>in, yaln<6C>zca b<>y<EFBFBD>k O yaz<61>n. Bunu
a<>a<EFBFBD><61>daki sat<61>rda deneyin.
---> Bu sat<61>r<EFBFBD>n <20>zerine bir sat<61>r a<>mak i<>in imle<6C> bu sat<61>rdayken O yaz<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 6.2: EKLE KOMUTU
** <20>mle<6C>ten sonra metin eklemek i<>in a yaz<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
2. <20>mle<6C> sat<61>r<EFBFBD>n sonuna gelinceye dek e d<><64>mesine bas<61>n.
3. <20>mle<6C>ten SONRA metin eklemek i<>in a yaz<61>n.
4. <20>imdi ilk sat<61>r<EFBFBD> ikincisi gibi tamamlay<61>n. EKLE kipinden <20><>kmak i<>in
<ESC> d<><64>mesine bas<61>n.
5. e d<><64>mesini kullanarak bir sonraki yar<61>m s<>zc<7A><63>e gidin ve ad<61>m 3 ve 4'<27>
tekrarlay<61>n.
---> Bu sat<61> <20>al<61><6C>abilirsiniz. <20>al<61> met ekl
---> Bu sat<61>rda <20>al<61><6C>abilirsiniz. <20>al<61><6C><EFBFBD>rken metin eklemeyi kullan<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 6.3: B<>R BA<42>KA DE<44><45><EFBFBD>T<EFBFBD>R KOMUTU
** Birden fazla karakter de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in b<>y<EFBFBD>k R yaz<61>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> <20>LK sat<61>ra g<>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n. <20>mleci ilk xxx'in
ba<62><61>na getirin.
2. <20>imdi R d<><64>mesine bas<61>n ve ikinci sat<61>rdaki say<61>y<EFBFBD> ilk sat<61>rdaki xxx'in
yerine yaz<61>n.
3. <ESC> d<><64>mesine basarak DE<44><45><EFBFBD>T<EFBFBD>R kipinden <20><>k<EFBFBD>n. Sat<61>r<EFBFBD>n geri kalan<61>n<EFBFBD>n
de<64>i<EFBFBD>medi<64>ini g<>zlemleyin.
4. Kalan xxx'i de de<64>i<EFBFBD>tirmek i<>in ad<61>mlar<61> tekrarlay<61>n.
---> 123 say<61>s<EFBFBD>na xxx eklemek size yyy toplam<61>n<EFBFBD> verir.
---> 123 say<61>s<EFBFBD>na 456 eklemek size 579 toplam<61>n<EFBFBD> verir.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 6.4: MET<45>N KOPYALA VE YAPI<50>TIR
** y i<>lecini kullanarak metin kopyalay<61>n ve p kullanarak yap<61><70>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n. **
1. <20>mleci a<>a<EFBFBD><61>da ---> ile imlenmi<6D> sat<61>ra getirin, "a)"n<>n ard<72>na koyun.
2. v ile G<>RSEL kipe ge<67>in ve imleci "ilk" s<>zc<7A><63><EFBFBD>n<EFBFBD>n <20>ncesine getirin.
3. y d<><64>mesine basarak se<73>ili metni kopyalay<61>n.
4. <20>mleci bir sonraki sat<61>r<EFBFBD>n sonuna j$ ile getirin.
5. p d<><64>mesine basarak metni yap<61><70>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n. Akabinde <ESC> d<><64>mesine bas<61>n.
6. G<>RSEL kipe ge<67>erek "<22>ge" s<>zc<7A><63><EFBFBD>n<EFBFBD> se<73>in, y ile kopyalay<61>n, j$ ile
ikinci sat<61>r<EFBFBD>n sonuna gidin ve p ile s<>zc<7A><63><EFBFBD> yap<61><70>t<EFBFBD>r<EFBFBD>n.
---> a) Bu ilk <20>ge
---> b)
NOT: y komutunu bir i<>le<6C> olarak da kullanabilirsiniz; yw komutu yaln<6C>zca
bir s<>zc<7A><63><EFBFBD> kopyalar.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 6.4: SET KOMUTU
** Arama veya de<64>i<EFBFBD>tirme i<>lemlerinin b<>y<EFBFBD>k/k<><6B><EFBFBD>k harf durumunu g<>rmezden
gelmesi i<>in SET komutunu kullan<61>n.
1. 'yoksay' s<>zc<7A><63><EFBFBD>n<EFBFBD> aramak i<>in /ignore yaz<61>n. Bunu n d<><64>mesine basarak
birka<6B> kez yenileyin.
2. :set ic yazarak 'ic' (B<>Y<EFBFBD>K/k<><6B><EFBFBD>k harf yoksay) ayar<61>n<EFBFBD> se<73>in.
3. Yeniden n d<><64>mesine basarak 'yoksay' s<>zc<7A><63><EFBFBD>n<EFBFBD> aramay<61> s<>rd<72>r<EFBFBD>n. Art<72>k
YOKSAY ve yoksay <20>rneklerinin de bulundu<64>unu g<>zlemleyin.
4. :set hls is yazarak 'hlsearch' ve 'incsearch' ayarlar<61>n<EFBFBD> se<73>in.
5. /ignore yazarak arama komutunu tekrar verin ve ne olaca<63><61>n<EFBFBD> g<>r<EFBFBD>n.
6. B<>Y<EFBFBD>K/k<><6B><EFBFBD>k harf ayr<79>ms<6D>z arama ayar<61>n<EFBFBD> kapatmak i<>in :set noic yaz<61>n.
NOT: Sonu<6E>lar<61>n ekranda vurgulanmas<61>n<EFBFBD> istemiyorsan<61>z :nohlsearch yaz<61>n.
NOT: E<>er yaln<6C>zca bir arama i<>lemi i<>in B<>Y<EFBFBD>K/k<><6B><EFBFBD>k harf ayr<79>ms<6D>z arama
yapmak istiyorsan<61>z /ignore\c komutunu kullan<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
DERS 6 <20>ZET
1. o komutu imlecin alt<6C>nda bir sat<61>r a<>ar ve imleci bu a<><61>lm<6C><6D> sat<61>ra
EKLE kipinde yerle<6C>tirir.
O komutu imlecin <20>zerinde bir sat<61>r a<>ar.
2. a komutu imle<6C>ten sonra metin giri<72>ine olanak verir.
A komutu ge<67>erli sat<61>r<EFBFBD>n sonuna giderek metin giri<72>ine olanak verir.
3. e komutu imleci bir s<>zc<7A><63><EFBFBD>n sonuna ta<74><61>r.
4. y i<>leci metni kopyalar, p i<>leci yap<61><70>t<EFBFBD>r<EFBFBD>r.
5. R komutu DE<44><45><EFBFBD>T<EFBFBD>R kipine girer ve <ESC>'ye bas<61>lana kadar kal<61>r.
6. ":set xxx" yazmak "xxx" se<73>ene<6E>ini ayarlar. Baz<61> se<73>enekler:
'ic' 'ignorecase' B<>Y<EFBFBD>K/k<><6B><EFBFBD>k harf ayr<79>m<EFBFBD>n<EFBFBD> arama yaparken kapat<61>r.
'is' 'incsearch' Bir arama metninin t<>m uyan k<>s<EFBFBD>mlar<61>n<EFBFBD> g<>sterir.
'hls' 'hlsearch' Uyan sonu<6E>lar<61>n <20>zerini vurgular.
Ayarlama yaparken ister k<>sa ister uzun s<>r<EFBFBD>mleri kullanabilirsiniz.
7. Bir ayar<61> kapatmak i<>in "no" ekleyin, <20>rne<6E>in :set noic.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 7.1: YARDIM KAYNAKLARI
** <20>evrimi<6D>i yard<72>m sistemini kullan<61>n **
Vim geni<6E> bir <20>evrimi<6D>i yard<72>m sistemine sahiptir. Ba<42>lamak i<>in <20>u <20><><EFBFBD>n<EFBFBD>
deneyebilirsiniz:
- (e<>er varsa) <HELP> d<><64>mesine bas<61>n
- (e<>er varsa) <F1> d<><64>mesine bas<61>n
- :help yaz<61>n ve <ENTER> d<><64>mesine bas<61>n
Yard<72>m penceresindeki metinleri okuyarak yard<72>m sisteminin nas<61>l
<20>al<61><6C>t<EFBFBD><74><EFBFBD>n<EFBFBD> <20><>renin.
Bir pencereden di<64>erine ge<67>mek i<>in <CTRL> W ikilisini kullan<61>n.
Yard<72>m penceresini kapatmak i<>in :q yaz<61>p <ENTER> d<><64>mesine bas<61>n.
":help" komutuna de<64>i<EFBFBD>ken (arg<72>man) vererek herhangi bir konu hakk<6B>nda
yard<72>m alabilirsiniz. <20>unlar<61> deneyin:
:help w
:help c_<CTRL> D
:help insert-index
:help user-manual
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 7.2: B<>R BA<42>LANGI<47> BET<45><54><EFBFBD> OLU<4C>TURUN
** Vim'in <20>zelliklerine bak<61>n **
Vim Vi'dan <20>ok daha fazla <20>zelli<6C>e sahiptir fakat bir<69>o<EFBFBD>u <20>ntan<61>ml<6D> olarak
kapal<61>d<EFBFBD>r. Daha fazla <20>zellik kullanabilmek i<>in bir "vimrc" dosyas<61>
olu<6C>turmal<61>s<EFBFBD>n<EFBFBD>z.
1. "vimrc" dosyas<61>n<EFBFBD> d<>zenlemeye ba<62>lay<61>n. <20><>letim sistemlerine g<>re:
:e ~/.vimrc Unix i<>in
:e ~/_vimrc Windows i<>in
2. <20>imdi <20>rnek "vimrc" dosyas<61> i<>eri<72>ini okuyun:
:r $VIMRUNTIME/vimrc_example.vim
3. Dosyay<61> :w ile kaydedin.
Vim'i bir sonraki <20>al<61><6C>t<EFBFBD>r<EFBFBD>lmas<61>nda s<>zdizim vurgulamas<61> kullanacakt<6B>r.
T<>m tercih etti<74>iniz ayarlar<61> bu "vimrc" dosyas<61>na ekleyebilirsiniz.
Daha fazla bilgi i<>in :help vimrc-intro yaz<61>n.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 7.3: TAMAMLAMA
** <CTRL> D ve <TAB> ile komut istemi ekran<61>nda tamamlama **
1. :set nocp komutunu kullanarak Vim'in uyumlu kipte olmad<61><64><EFBFBD>ndan
emin olun.
2. Bulundu<64>unuz dizindeki dosyalara :!ls veya :!dir ile bak<61>n.
3. Bir komutun ba<62> k<>sm<73>n<EFBFBD> yaz<61>n, <20>rne<6E>in :e.
4. <CTRL> D'ye bast<73><74><EFBFBD>n<EFBFBD>zda Vim size e ile ba<62>layan komutlar<61>
g<>sterecektir.
5. d <TAB> kulland<6E><64><EFBFBD>n<EFBFBD>zda Vim komutu kendinden :edit olarak
tamamlayacakt<6B>r.
6. <20>imdi bir bo<62>luk ekleyin ve var olan bir dosyan<61>n ba<62> harflerini yaz<61>n.
<20>rne<6E>in :edit DOS.
7. <TAB> d<><64>mesine bas<61>n. E<>er yaln<6C>zca bu dosyadan bir tane varsa Vim
sizin i<>in dosya ad<61>n<EFBFBD>n geri kalan<61>n<EFBFBD> tamamlayacakt<6B>r.
NOT: Tamamlama bir<69>ok komut i<>in <20>al<61><6C><EFBFBD>r. Yaln<6C>zca <CTRL> D ve <TAB>
ikililerini deneyin. <20>zellikle :help i<>in <20>ok yararl<72>d<EFBFBD>r.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Ders 7: <20>ZET
1. :help yazmak veya <F1> veya <HELP> d<><64>melerine basmak yard<72>m
penceresini a<>ar.
2. :help cmd yazarak cmd hakk<6B>nda bilgi sahibi olabilirsiniz.
3. <CTRL> W kullanarak ba<62>ka pencerelere ge<67>ebilirsiniz.
4. :q kullanarak yard<72>m penceresini kapatabilirsiniz.
5. Bir vimrc ba<62>lang<6E><67> beti<74>i olu<6C>turarak ye<79>lenen ayarlar<61>n<EFBFBD>z<EFBFBD>
saklayabilirsiniz.
6. Bir : komutu girerken <CTRL> D'ye basarak olanakl<6B> tamamlama
se<73>eneklerini g<>rebilirsiniz. <TAB>'a basarak tamamlamay<61> se<73>in.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
B<>ylece Vim E<>itmeni tamamlanm<6E><6D> oldu. E<>itmendeki ama<6D> Vim d<>zenleyicisi
hakk<6B>nda k<>sa bir bilgi vermek ve onu kolayca kullanman<61>z<EFBFBD> sa<73>lamakt<6B>.
Vim'in tamam<61>n<EFBFBD> <20><>retmek <20>ok zordur zira Vim bir<69>ok komuta sahiptir.
Bundan sonra ":help user-manual" komutu ile kullan<61>c<EFBFBD> k<>lavuzunu
okumal<61>s<EFBFBD>n<EFBFBD>z.
Daha fazla okuma ve <20>al<61><6C>ma i<>in <20>u kitab<61> <20>neriyoruz:
Vim - Vi Improved - by Steve Oualline
Publisher: New Riders
T<>m<EFBFBD>yle Vim i<>in haz<61>rlanm<6E><6D> ilk kitapt<70>r. <20>zellikle ilk kullan<61>c<EFBFBD>lar i<>in
<20>ok uygundur.
Kitapta bir<69>ok <20>rnek ve resim bulunmaktad<61>r.
https://iccf-holland.org/click5.html adresine bakabilirsiniz.
Bu kitap daha eskidir ve Vim'den daha <20>ok Vi i<>indir ancak tavsiye edilir:
Learning the Vi Editor - by Linda Lamb
Publisher: O'Reilly & Associates Inc.
Vi hakk<6B>nda bilmek isteyece<63>iniz neredeyse her <20>eyin bulundu<64>u bir kitap.
6. Bas<61>m ayn<79> zamanda Vim hakk<6B>nda da bilgi i<>ermektedir.
Bu e<>itmen Michael C. Pierce ve Robert K. Ware taraf<61>ndan yaz<61>ld<6C>,
Charles Smith taraf<61>ndan sa<73>lanan fikirlerle Colorado School Of Mines,
Colorado State University. E-posta: bware@mines.colorado.edu
Vim i<>in de<64>i<EFBFBD>tiren: Bram Moolenaar
T<>rk<72>e <20>eviri:
Serkan "heartsmagic" <20>al<61><6C> (2005), adresimeyaz (at) yahoo (dot) com
2019 g<>ncellemesi:
Emir SARI, bitigchi (at) me (dot) com
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~